Plastic is het nieuwe roken. Eerder de normaalste zaak van de wereld, maar tegenwoordig wordt het steeds minder geaccepteerd. En eenmalig plastic/single use plastic is helemaal de boeman. Maar waarom is plastic zo slecht? En we scheiden toch netjes ons plastic afval van de rest? Dan is er toch eigenlijk niets aan de hand?
Helaas moet ik je uit die droom helpen. Ons jarenlange gebruik van (eenmalig) plastic, leidt tot veel negatieve gevolgen. Voor mens en milieu. De laatste decennia vooral voor het milieu, maar het blijkt voor ons ook steeds schadelijker. Het scheiden van plastic is helaas niet dé oplossing om de negatieve gevolgen van de productie en het gebruik van plastic ongedaan te maken. We moeten per direct het gebruik van (eenmalig) plastic drastisch verminderen, omdat:
- Productie van plastic kost veel energie en is slecht voor het milieu
Plastic is een kunststof en wordt voornamelijk gemaakt van olie. Deze olie wordt eerst uit de grond gehaald. Omdat deze olie niet direct gebruikt kan worden, wordt deze gefilterd in raffinaderijen. Na dat proces blijven er plastic korrels over. Daarna worden er stoffen toegevoegd om het gewenste product te krijgen (hard, zacht, buigbaar etc.). Hierdoor ontstaan ook verschillende ‘stromingen’ van plastic .
Naast dat het hoofdbestanddeel: olie al een fossiele brandstof is, kosten ook alle productiestappen extra energie. De fabriek moet immers wel roken, voordat er iets gemaakt wordt. Bij de productie van plastic komen veel broeikasgassen en CO2 vrij. Deze CO2 uitstoot zorgt o.a. voor opwarming van de aarde, stijging van de zeespiegel, droogt en bosbranden. Al het bovenstaande is slecht voor het milieu. - Plastic belandt vaak in het milieu en kan niet verdwijnen
We kennen allemaal de foto’s van oceanen vol plastic, een strand vol aangespoeld plastic of het zwerfafval op straat. Etensresten kunnen bederven, beschimmelen en vergaan. Dit is zijn natuurlijke producten. Plastic is een onnatuurlijk product (niet door de natuur gemaakt) en kan niet ‘over datum gaan’, beschimmelen, bederven of vergaan. Het kan hoogstens slijten of afbreken.
Dit betekent dat al het plastic dat we ooit hebben gemaakt (misschien niet meer in volledige vorm), nog steeds op aarde is. Een klein deel hiervan is gerecycled tot bijvoorbeeld een leuke gadget, maar ook die originele grondstoffen zijn er dus nog steeds. Dan is het opeens wel logisch dat we overal plastic afval zien. Het kan namelijk nergens heen.
Wel kan plastic kleiner worden. Plastic kan slijten en afbreken. Dan blijven er kleinere delen plastic over. Dit zijn de microplastics en nanoplastics. Deze worden de laatste jaren overal gevonden, namelijk in oceanen , cosmetica en zelfs in menselijk bloed . Omdat het zo klein is, kunnen we het niet zien. Omdat deze onderzoeksresultaten heel recent zijn, wordt nog vervolgonderzoek gedaan naar de schadelijke effecten van deze micro- en nanoplastics. - Plastic kan vaak niet opnieuw worden ingezet
Soms wordt plastic gerecycled. Dat is fijn, want dan hebben we in ieder geval een nieuwe bestemming gevonden voor iets waar we eigenlijk niets meer mee kunnen. De opties voor recycling zijn helaas wel beperkt.
Bijvoorbeeld voor de verpakking van voedsel, mag vrijwel geen gerecycled plastic gebruikt worden. Eerder hadden we over de verschillende stromingen van plastic (verschillende soorten kunststoffen). Als wij ons plastic afval scheiden komen al deze verschillende soorten plastic in 1 afvalbak. En voor de verpakking van voedsel is het juist heel belangrijk dat je exact weet wat de samenstelling van de kunststof verpakking is. Hierover bestaat veel wet- en regelgeving om houdbaarheid van voedsel veilig te houden.
Maar wat doen we dan met al dat overbodige plastic, waar we zelf niets meer mee kunnen? We exporteren dat naar minder rijke landen.. Heel triest maar helaas waar. We zadelen andere landen op met onze plastic zooi. Afgelopen weekend werd zelfs bekend dat Nederland koploper hierin is . Alleen Japan en de VS verschepen meer plastic dat niet meer gebruikt kan worden naar andere landen. Shocking, voor zo’n klein land als Nederland!
Hierboven staan drie redenen waarom we het gebruik van plastic drastisch moeten verminderen. Het is geen leuk verhaal en het kan je ontmoedigen. Bovendien is het een mondiaal probleem. Dat kunnen we niet alleen als consument oplossen. Er is zeker ook een belangrijke taak voor (Europese) overheden en het bedrijfsleven.
Toch kan jij zelf ook je plastic consumptie verminderen en het goede voorbeeld geven. Door als consument minder plastic te kopen, neemt ook de vraag een klein beetje af. Je inspireert mensen in je omgeving en doet wat juist is voor het milieu. We hebben nog een lange weg te gaan, maar ik hoop dat we je overtuigd hebben om samen de eerste stappen te zetten om de productie van plastic te remmen!
